ประวัติและผลงานของบุคคลสำคัญในสมัยสุโขทัย
     ในสมัยสุโขทัย  มีพระมหากษัตริย์ที่ถือว่าเป็นบุคคลสำคัญอยู่หลายพระองค์ที่ได้สร้างผลงานอันมีคุณค่า  ก่อให้เกิดประโยชน์แก่ประชาชนและมีผลดีต่ออาณาจักรที่เราควรศึกษาในชั้นนี้  ได้แก่

     พ่อขุนรามคำแหงมหาราช

          1.  พระราชประวัติ
               พ่อขุนรามคำแหงมหาราชทรงเป็นพระราชโอรสของพ่อขุนศรีอินทราทิตย์กับพระนางเสือง  ทรงมีพระนามเดิมว่า  ราม  พระองค์ทรงขึ้นครองราชย์เป็นพระมหากษัตริย์พระองค์ที่ 3  ของอาณาจักรสุโขทัย  ตั้งแต่ปี พ.ศ. 1822  ต่อจากพ่อขุนบานเมือง  ซึ่งเป็นพระเชษฐา(พี่ชาย)

          2.  วีรกรรมสำคัญ
               พ่อขุนรามคำแหงมหาราชทรงเป็นกษัตริย์นักรบที่มีพระปรีชาสามารถในด้านการทำศึกสงครามตั้งแต่ยังไม่ได้ครองราชย์  ดังจะเห็นได้จากเมื่อพระองค์มีพระชนมายุ 19 พรรษา  พระองค์ได้เสด็จตามพระราชบิดาไปทำสงครามแย่งชิงเมืองตากกับขุนสามชนเจ้าเมืองฉอด  และรบชนะขุนสามชน  พระบิดาจึงเฉลิมพระนามให้ว่า  รามคำแหง

          3.  พระราชกรณียกิจ
               อาณาจักรสุโขทัยในสมัยพ่อขุนรามคำแหงมหาราช  มีความเจริญรุ่งเรืองอย่างมาก  เนื่องมาจากพระราชกรณียกิจในด้านต่าง ๆ ของพระองค์  ดังนี้
               1.  ด้านการเมืองการปกครอง  พระองค์ทรงใช้รูปแบบการปกครองแบบ  พ่อปกครองลูก  กล่าวคือ  พระองค์ทรงดูแลเอาใจใส่ในทุกข์สุขของราษฎร์เหมือนพระองค์เป็นพ่อ  ส่วนราษฎรหรือไพร่ฟ้าคือลูก  เมื่อราษฎรมีเรื่องเดือดร้อนก็ให้มาสั่นกระดิ่งที่หน้าประตูวัง  แล้วพระองค์ก็จะเสด็จออกมารับฟังเรื่องราว  เพื่อทรงตัดสินปัญหาด้วยพระองค์เอง
                    นอกจากนี้  พ่อขุนรามคำแหงมหาราชทรงทำสงครามขยายอาณาเขตออกไปอย่างกว้างขวางมากกว่าพระมหากษัตริย์พระองค์ใดในสมัยสุโขทัย
               2.  ด้านเศรษฐกิจ  พระองค์ทรงโปรดให้สร้างทำนบกักเก็บน้ำที่เรียกว่า  ทำนบาพระร่วง  หรือสรีดภงค์  เพื่อใช้กักเก็บน้ำไว้ใช้ในฤดูแล้ง  นอกจากนี้  พระองค์ทรงให้เสรีภาพแก่ประชาชนในการค้าขายได้อย่างมีอิสระเสรี  ไม่มีการเก็บภาษีผ่านด่านจาการาษฎร  ที่เรียกว่า จกอบ  ทำให้การค้าขายขยายออกไปอย่างกว้างขวาง  และทรงโปรดให้สร้างเตาเผาเครื่องสังคโลกเป็นจำนวนมาก  เพื่อผลิตสินค้าออกไปขายยังดินแดนใกล้เคียง
               3.  ด้านศิลปวัฒนธรรม  พระองค์ทรงประดิษฐ์ตัวอักษรไทย  ที่เรียกว่า  ลายสือไทย  และได้มีการรพัฒนามาเป็นลำดับจนถึงอักษรไทยในปัจจุบัน  ทำให้คนไทยมีอักษรไทยาใช้มาจนถึงทุกวันนี้  โดยโปรดให้จารึกเรื่องราวเหตุการณ์ต่าง ๆ สมัยสุโขทัยลงบนศิลา  เมื่อ พ.ศ. 1826  เรียกว่า  ศิลาจารึกหลักที่ 1
                    พ่อขุนรามคำแหงมหาราชทรงเป็นผู้นำในการสร้างศรัทธาให้ประชาชนเลื่อมใสในพระพุทธศานา  พระองค์ทรงนิมนต์พระสงฆ์นิกายเถรวาท  ลัทธิลังกาวงศ์  จากเมืองนครศรีธรรมราชที่กลับมาจากลังกา  มาเผยแผ่คำสอนทางพระพุทธศาสนาแก่ราษฎร  ซึ่งทำให้ชาวสุโขทัยเกิดความเลื่อมใสในพระพุทธศาสนาและแสดงออกมาในรูปแบบศิลปกรรมด้านต่าง ๆ เช่น  การสร้างพระพุทธรูป  วัด  เจดีย์  เป็นต้น  ทำให้พระพุทธศาสนาวางรากฐานมั่นคงในอาณาจักรสุโขทัย  จนกระทั่งกลายเป็นศาสนาประจำชาติไทยมาจนถึงปัจจุบัน

ที่มาและได้รับอนุญาตจาก  : เอกรินทร์  สี่มหาศาล  และคณะประวัติศาสตร์ ป.4 . พิมพ์ครั้งที่ 2 . กรุงเทพ ฯ : อักษรเจริญทัศน์

ที่มาข้อมูล trueplookpanya.com
ที่มารูปภาพ prachin.ru.ac.th